Ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa na 18 miesięcy legalizuje pobyt w Polsce uchodźców z Ukrainy, którzy przybyli do naszego kraju od 24 lutego i zamierzają pozostać w Polsce. Na tej podstawie uchodźcy uzyskają m.in. dostęp do polskiego rynku pracy. Jeśli będą mieszkać w Polsce z dziećmi, to otrzymają też prawo do szeregu świadczeń rodzinnych wypłacanych przez ZUS: świadczenia wychowawczego 500+, Rodzinnego Kapitału Opiekuńczego, dofinansowania do żłobka, klubu dziecięcego lub dziennego opiekuna, a także do świadczenia "Dobry Start 300+" na wyprawkę szkolną.
Specustawa daje więc uchodźcom uprawnienia, jakie mieli już wcześniej obywatele Ukrainy, którzy przed rozpoczęciem wojny mieszkali w Polsce. - Specustawa skraca jedynie ścieżkę legalizacji pobytu dla uchodźców z Ukrainy, którzy przekroczyli bezpośrednią granicę od 24 lutego, co jest uzasadnione szczególną sytuacją panującą w tym kraju - zauważa prezes ZUS prof. Gertruda Uścińska.
Wnioski niebawem - potrzebny PESEL
Rodzice i opiekunowie tymczasowi dzieci będą otrzymywać świadczenia rodzinne przez okres pobytu z dziećmi w Polsce. Opiekuna tymczasowego dla dziecka ustanawia polski sąd.
Niebawem ZUS udostępni uprawnionym uchodźcom możliwość składania wniosków. Zgłoszenia będzie można przesłać tylko przez internet, za pomocą Platformy Usług Elektronicznych ZUS. W portalu będzie specjalny kreator wniosków w języku ukraińskim. Elektronizacja zgłoszeń pozwoli na ich sprawną obsługę. Pomocy w składaniu wniosków o świadczenia rodzinne będą udzielać pracownicy ZUS.
Przed złożeniem wniosku uchodźca z Ukrainy musi zadbać o kilka spraw. Będą potrzebne przede wszystkim polskie numery PESEL nadane na mocy specustawy - zarówno PESEL opiekuna, który ubiega się o świadczenie, jak i numery PESEL dzieci. Do złożenia wniosku niezbędne będą także: adres e-mail, numer rachunku bankowego w Polsce i polski numer telefonu komórkowego.
ZUS przypomina, że na swojej stronie internetowej (zus.pl) udostępnia ważne informacje dla uchodźców w języku ukraińskim - o świadczeniach rodzinnych, ubezpieczeniach społecznych i elektronicznych usługach Zakładu.